Từ ngày 1/6/2016 đến ngày 31/12/2016 Ngân hàng nhà nước Việt Nam ban hành thông tư cho phép các ngân hàng thương mại được phép vay ngoại tệ có kỳ hạn ngắn theo thời gian ban hành trên. Những tín hiệu tích cực này cho thấy sự quan tâm của chính phủ về việc thúc đẩy các ngân hàng trong nước hợp tác với các ngân hàng nước ngoài trong việc điều phối vốn vay ngoại tệ.
Nội dung chính của quyết định này là các khách hàng được phép vay vốn ngoại tệ từ các ngân hàng để phục vụ việc kinh doanh buôn bán xuất khẩu hàng hóa qua biên giới. sau đó trả khoản vay cho ngân hàng bằng số ngoại tệ mà mình buôn bán kinh doanh.
Tuy nhiên, khi lãi suất tiền gửi USD trong nước xuống 0% khiến huy động ngoại tệ của các nhà băng có xu hướng giảm, trong khi lượng tiền ngoại tệ gửi ra nước ngoài có xu hướng tăng, còn các doanh nghiệp lại phải vay VNĐ với lãi suất cao. Nghịch lý này gây thiệt hại cho cả doanh nghiệp và nhà băng. Hơn nữa, mở lại kênh cho vay tiền ngoại tệ, các ngân hàng thương mại cũng có thể đối diện với gia tăng sức ép nguồn cung ngoại tệ. Cung giảm, trong khi cầu ngoại tệ được dự báo sẽ tăng mạnh sau ngày 1.6 nên có thể xảy ra căng thẳng ngoại tệ.
· Thực tiễn cho thấy, các doanh nghiệp được vay ngoại tệ sẽ có lợi vì bán ngoại tệ để mua vào tiền đồng thực hiện hoạt động kinh dinh với lãi suất vay rẻ hơn ít ra 50% so với vay trực tiếp bằng VNĐ. Nhưng các doanh nghiệp vay ngoại tệ cũng sẽ đối diện rủi ro khi đến hạn trả nợ ngoại tệ. Nếu không chủ động được nguồn thu ngoại tệ, thì các doanh nghiệp sẽ phải mua USD của ngân hàng với giá cao để trả các khoản vay đó.
· Rủi ro cho việc vay – trả nợ ngoại tệ này sẽ gia tăng, gắn với biến động mất cân đối cung – cầu và tỷ giá ngoại tệ vay tăng lên là khá cao, nhất là trong bối cảnh tiền vay có xu hướng lên giá và xuất khẩu trở nên khó khăn, giảm nguồn thu ngoại tệ từ xuất khẩu. Trong bối cảnh NHNN thực hành chính sách tỷ giá trọng tâm và điều chỉnh linh hoạt tỷ giá ngoại tệ từ đầu năm 2016 thì rủi ro càng cao nếu doanh nghiệp không chủ động và dùng linh hoạt các dụng cụ dự phòng rủi ro tỷ giá, nhất là coi nhẹ các giao kèo mua bán ngoại tệ tương lai và các nghiệp vụ (hoán đổi, mua bán quyền chọn…) chống rủi ro tỷ giá thông thường khác trên thị trường ngoại hối.
· Với ý thức giảm thiểu rủi ro, giữ ổn định chung trên thị trường tín dụng đó, trong một động thái ít nhiều liên quan, NHNN cũng đã ban hành quy định giới hạn, tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
· Mở rộng hay thắt chặt vay ngoại tệ tín dụng nói chung và tín dụng ngoại tệ nói riêng luôn có tính hai mặt. Bởi vậy, chủ động khai phá các tác động hăng hái và kiểm soát các tác động mặt trái là cấp thiết và cần được xử lý trên cơ sở thích hợp quy luật thị trường và hài hòa lợi ích các bên liên can, cả bên vay tư nhân và bên cho vay.
· Đa số các doanh nghiệp tư nhân có vốn đầu tư nước ngoài rất quan tâm sản phẩm vay ngoại tệ này. Có nhiều chính sách cho vay tín dụng ngoại tệ hỗ trợ đặc biệt cho mỗi doanh nghiệp nhằm đáp ứng phục vụ cho nền kinh tế nước nhà, tạo công ăn việc làm cho nhiều người dân.
